لوله گالوانیزه تست آب چیست؟

یکی از محصولات تولید شده از فولاد ساده کربنی، لوله تست آب نام دارد. لوله گالوانیزه تست آب با فرآیند شکل دهی سرد از ورق فولادی مناسب تولید می شود. درز جوش آن مورد تست قرار میگیرد و پس از تایید، از طریق روش گالوانیزاسیون گرم پوشش دهی می گردد. از همین رو به آن لوله گالوانیزه تست آب گفته می شود. این محصول در ضخامتها و ابعاد استاندارد تولید میگردد. وزن لوله گالوانیزه تست آب آیتم مهمی برای طراحان می باشد. ضخامت لوله تست آب تاثیر مستقیمی در وزن شاخه لوله تست آب دارد. حجم استفاده ازاین محصول در پروژه ها را بر مبنای “دایا اینچ” بیان میکنند. بنابراین قیمت لوله گالوانیزه تست آب در پروژه هایی با دایااینچ بالا می تواند تاثیر به سزایی در هزینه های نهایی داشته باشد.

در این دانشنامه مطالب زیر را می خوانیم:

• نکاتی در مورد کاربرد لوله گالوانیزه تست آب
• مشخصات فنی لوله تست آب
• تولید لوله گالوانیزه تست آب
• تاریخچه استفاده از لوله
• انواع لوله مورد استفاده در سیستم های آب رسانی
• کارخانجات تولید کننده ی لوله گالوانیزه تست آب در ایران

نکاتی در مورد کاربرد لوله گالوانیزه تست آب

مهمترین کاربرد لوله گالوانیزه تست آب، اجرای سیستم های آبرسانی می باشد. نمونه هایی از این سیستمهای آبرسانی می تواند شامل حال یک ساختمان، یک باغچه ی کوچک، یک پروژه ی پرورش گل وگیاه، یک گلخانه در ابعاد صنعتی و یا یک تاسیسات در کارخانجات باشد. آب مصرفی می بایست از منبع تغذیه تا محل مصرف انتقال یابد. منبع تغذیه می تواند خود یک شاه لوله Header باشد. معمولا سایز لوله ی آب رسانی اصلی بالاتر است. منبع می تواند یک تانک یا مخزن ذخیره سازی آب باشد. در گذشته برای استفاده از مخزن ها به عنوان منبع تغذیه ، آنها را در ارتفاع نصب میکردند تا فشار لازم برای جریان آب از طریق اختلاف ارتفاع منبع و انشعاب های لوله کشی، تامین گردد. اما در حال حاضر پمپ های الکتریکی این مورد را به خوبی جبران نموده اند لذا میتوان منبع ذخیره را در هر ارتفاع دلخواهی نصب نمود. در هر حال میبایست برای انتقال آب از منبع تغذیه تا محل مصرف لوله به کار برد.

لوله گالوانیزه تست آب از این جهت که همواره با آب و رطوبت، چه داخل لوله و چه در خارج از آن در ارتباط است، در معرض زنگ زدگی قرار دارد. فلسفه گالوانیزه کردن این لوله ها افزایش مقاومت به خوردگی در اثر رطوبت لوله میباشد. به این روش عمر لوله ها بیشتر شده و نیاز به سرویس سیستم در دوره های زمانی طولانی امکان پذیر خواهد بود. دانستن این مطلب بسیار اهمیت دارد زیرا اگر به هر نحوی پوشش گالوانیزه لوله آسیب ببیند، دقیقا از همانجا خوردگی گالوانیکی آغاز و باعث تخریب لوله میگردد.

دقیقا به همین خاطر نحوه ی اتصال دهی این لوله ها به صورت رزوه ای threaded joint  می باشد. اگر در اتصال لوله های گالوانیزه تست آب جوشکاری انجام گردد، گالوانیزه لوله در نواحی جوش از بین رفته و مقاومت آن در برابر خوردگی کاهش میابد.

گاهی فشار کاری سیستم آب رسانی به اندازه ای است که اتصالات رزوه ای امکان نشتی بالایی دارند. در اینجور مواقع پس از اتصال دهی به صورت رزوه ای، یک پاس جوشکاری ظریف، مطابق با تصویر شماره 2،به عنوان آب بندی Seal welding انجام میگردد که در این حالت پس از انجام جوشکاری، با استفاده از اسپری گالوانیزه Cold galvanizing spray، ناحیه ی آسیب دیده در اثر جوشکاری را گالوانیزه میکنند.

مشخصات فنی لوله تست آب

برای داشتن اطلاعات لازم در خصوص کلیه خواص شیمیایی و فیزیکی لوله گالوانیزه تست آب، در میان استانداردهای ملی ایران استاندارد ISIRI 3756 و در بین استانداردهای خارجی استاندارد BS EN 1378 مورد استناد قرار میگیرد.

مشخصات شیمیایی لوله گالوانیزه تست آب متداول مطابق با جدول زیر می باشد.

مشخصات شیمیایی لوله تست آب

جدول شماره 1 – مشخصات شیمیایی لوله گالوانیزه تست آب

مشخصات مکانیکی لوله گالوانیزه تست آب

جدول شماره 2 – مشخصات مکانیکی لوله تست آب

 وزن لوله گالوانیزه تست آب

در استانداردها وزن لوله ها بر مبنای سایز و ضخامت تعیین میگردد اما برای لوله های گالوانیزه تست آب سه دامنه ضخامتی در نظر گرفته و بر اساس آن لوله ها به سه بخش سبک، متوسط و سنگین طبقه بندی شده اند. این اندازه های استاندارد در جدول شماره 3 به تفکیک قابل مشاهده میباشد.

نکته قابل توجه این است که در ذکر ابعاد این لوله ها برای سایز لوله هم از واحد اینچ و هم میلیمتر استفاده میکنند.

N.S= Nominal pipe size (inch)

D.N= Diameter Nominal (mm)

جدول شماره 3 – مشخصات وزنی لوله های گالوانیزه تست آب

دو نکته را در خصوص این جدول باید در نظر داشت :

• ضخامت ها در این جدول بر اساس استاندار BS EN 1387 ذکر شده است، حال آنکه در تولید این لوله ها ضخامت های دیگری نیز به کار می روند. از لحاظ وزنی می توان از جدول فوق برای ضخامت های نزدیک به وزن تقریبی دست یافت. اما از نظر ابعادی، با توجه به اینکه عدد نشان داده شده به عنوان قطر خارجی، مقدار ماکزیمم می باشد، تولید لوله با قطر خارجی کمتر نیز امکان دارد بنابراین گاهی بنا به درخواست مشتری قطرهای کوچکتر هم تولید می گردند که استفاده های خاص دارند.
• همانگونه که گفته شد لوله ها در استاندارد به لحاظ وزنی به سه بخش سبک، متوسط و سنگین طبقه بندی شده اند ولی با توجه به اینکه لوله های گالوانیزه تست آب در بازار ضخامت ها و ابعاد رایجی دارند، چند سایز رایج به عنوان نمونه در جدول فوق درج گردید.

تولید لوله گالوانیزه تست آب

در فرآیند تولید لوله گالوانیزه تست آب، همان مراحل به کار رفته در لوله مبلی، پروفیل ها و لوله داربستی به کار می رود با این تفاوت که لوله پس از تولید دو مرحله اضافه را می بایست سپری کند. ابتدا لوله به لحاظ درز جوش می بایست تست گردد. با توجه به اینکه جوشکاری لوله های به صورت مکانیزه و اتوماتیک صورت می گیرد بلافاصله پس از تولید از طریق فرآیندهای غیر مخرب از قبیل تست اولتراسونیک، تست مغناطیسی و تست مایع نافذ درز جوش ها به صورت مکانیزه مورد آزمایش قرار میگیرد و در صورتی که درز جوش بدون عیب باشد، این لوله، تست شده به حساب می آید. مرحله دوم انجام عملیات گالوانیزاسیون همانند .

تاریخچه استفاده از لوله

همواره انتقال آب از منبع به محل مصرف یکی از دغدغه های انسان بوده است. در ابتدای شکل گیری شهرها، آب مصرفی برای امور مورد نیاز انسان به صورت دستی حمل و به محل مصرف رسانده می شده است. پس از گذشت زمانی با توجه به نزدیک بودن مزارع و کشت گاه ها به رودخانه و یا چاههای آب، ایجاد مسیری در زمین برای رساندن آب از رودخانه به سمت مزارع شکل گرفت. این روش هنوز بعد از گذشت چند هزار سال به عنوان یکی از روش های ایجاد محیط زیست سالم اعمال می گردد.

اما نیاز انسان به انتقال آب همچنان به طور کامل بر طرف نشده بود. عمده ی محل مصرف آب همان زمینهای کشاورزی انسان بود از این رو برای انتقال آب در زمین هایی با ارتفاع بالاتر از سطح منابع آب راه های مختلفی را امتحان نمود. یکی دیگر از نمادهای انتقال آب از منبع به محل مصرف قنات می باشد. در تصویر شماره 3 قنات زارچ که به عنوان طولانی ترین قنات جهان شناخته می شود را مشاهده می فرمایید. این قنات در استان یزد واقع شده و طول آن 100 کیلومتر می باشد. تعداد انشعاب های آن 2115 حقله چاه می باشد. قدمت این قناب بیش از 3 هزار سال است.

تا اینجای کار آب مصرفی کشاورزی و مصارف عمومی به نوعی تامین می گردید. اما مشکل دیگری که وجود داشت، انتقال آب های زاید و پساب ها بود. ضمن اینکه هنوز آب به طور کامل در محل مصرف قابل دسترسی نبود. همین نیاز انسان را به سمت ابداع استوانه هایی نمود که با در کنار هم قرار دادن آنها بتوان آب را انتقال داد. روند تکامل این استوانه ها که بعدا به آن لوله Pipe گفته شد به این شکل بود که ابتدا لوله ها سفالی تولید شدند. پس از آن لوله از جنس بتن و فلز شکل گرفت و در نهایت لوله هایی از جنس مواد پلی مری این صنعت را به اوج پیشرفت خود رسانید.

انواع لوله مورد استفاده در سیستم های آب رسانی

در اینجا بد نیست پس از تاریخچه ی استفاده از لوله، نگاهی به انواع لوله های مورد استفاده در سیستم های آب رسانی داشته باشیم.

            1 – لوله های سفالی . جنس این لوله ها همان جنس کوزه بوده و برای اتصال آنها از نری – مادگی و ملات استفاده می گردد.

            2 – لوله های بتنی. لوله ی بتنی که گاه به صورت ساده و گاهی به صورت مصلح با میلگرد تولید می گردد. نحوه ی اتصال این نوع لوله نیز نری مادگی و استفاده از بتن برای آب بندی اتصالات می باشد. اخیرا تکنولوژی پیش تنیدگی در تولید این لوله ها به کار می رود که استحکام لوله ها را در مقابل نیروهای برشی تقویت می کند.

            3 – لوله مسی. جنس این لوله ها از آلیاژ های مس می باشد که به دلیل بالا بودن درصد مس در این آلیاژها به لوله مسی معروف هستند. نحوه اتصال این لوله ها روش های مختلفی دارد که مهمترین آنها جوشکاری و اتصال رزوه ای می باشد.

            4 – لوله گالوانیزه تست آب. جنس این لوله ها فولاد کربنی بوده که در این دانشنامه به آن پرداخته شد.

            5 – لوله پولیکا یا لوله پی وی سی PVC. جنس این لوله ها از پلی وینیل کلراید می باشد Poly vinyl chloride . عموما برای اتصال آنها از چسب کاری و الیاف استفاده میگردد.

            6 – لوله یو پی وی سی . جنس این لوله نیز همانند لوله پی وی سی است اما سختی آن بالاتر و نحوه اتصال آن نیز علاوه بر استفاده از چسب و الیاف، استفاده از سشوار صنعتی برای آب بندی کاملتر می باشد.

            7 – لوله پلی اتیلن PE pipe جنس این لوله های از پلی اتیلن بوده و نحوه اتصال آنها می تواند چسب کاری، روزه ای و جوش باشد. جوشکاری این لوله ها از طریق دستگاه جوش پلی اتیلن Fusion poly ethylene welding machine می باشد.

            8 – لولی اچ دی پی ای یا پلی اتیلن با چگالی بالا High density poly ethylene یا به اختصار HDPE pipe که این لوله نیز همانند لوله پلی اتیلن بوده و تنها تفاوت آن چگالی بالاتر این لوله و در نتیجه تحمل فشار های بالاتر در دماهای بالاتر نسبت به لوله های پلی اتیلن می باشد.

            9 – لوله کاروگیت این لوله نیز از جنس پلی اتیلن می باشد اما به دلیل ساخت مارپیچی و استفاده از دیگر متریال برای تقویت آن در عین بالا بودن مقاومت حلقوی از وزن پایین تری نسبت به موارد 7 و 8 برخوردار می باشد.

اما باید در نظر گرفت که لوله ها به موارد بالا محدود نمی گردد، لیکن چون بحث آب رسانی بود مهمترین جنس لوله های مصرفی نام برده شد.