تیر حصار چیست

مفهموم تیر حصار و یا پایه فنس بسیار گسترده و بنابر محل استفاده بسیار متغیر می باشد. تیرحصار مورد نظر این دانشنامه تیرحصار فولادی بوده و دراین دانشنامه قصد داریم اندکی در مورد این محصول، کاربردها و انواع پایه فنس صحبت نماییم. تیرحصار به عنوان یکی از مهمترین مصالح مورد استفاده در محصور نمودن محیطی، گاهی به تنهایی و گاه با چند محصول فولادی دیگر به کار می رود. قیمت تیرحصار فولادی تابعی از قیمت آهن آلات بوده و در هزینه های کلی یک پروژه تاثیر میگذارد.

آنچه در این مقاله خواهید خواند:

• پایه فنس چیست؟
• انواع تیر حصار
• نحوه تولید تیر حصار
• پایه فنس بتنی

تعریف پایه فنس یا تیر حصار

عضو عمودی نگهدارنده ی توری، سیم خاردار و یا مش فولادی ِ به کار رفته در محصور کردن یک محیط، به اصطلاح تیر حصار یا پایه فنس نامیده می شود. در مواردی تیر حصار برای نگهداشتن حصار ساخته شده از چوب نیز به کار می رود. بنابر این تعریف، تیر حصار پایه نگهدارنده عضوِ محصور کننده در زمین و در ارتباط با دیگر قسمت های یک حصار می باشد. پایه فنس به مثابه ستون بوده و ارتباط عمودی حصار را با زمین و ارتباط افقی حصار با دیگر ستونها را تامین می کند. تنوع متریال مورد استفاده برای ساخت تیر حصار بسیار زیاد است که در بحث انواع تیر حصار به آن خواهیم پرداخت. آنچه در این میان مهم است امکان قرارگیری تیرحصار در زمین و نصب آسان توری بر روی آن می باشد. گاهی پایه حصار به صورت مستقیم در زمین نصب می گردد. این روش بسیار سنتی بوده و در اطراف باغ ها و مزارع دیده می شود. گاهی نصب تیر حصار با کمک یک ورق فولادی انجام می شود به این صورت که ابتدا ورق را در زمین کار می گذارند و سپس تیررا به آن متصل می کنند. در موارد حرفه ای تر ابتدا برای هر پایه ی فنس یک فونداسیون به همراه بولت های فیکس کننده  معمولا از جنس میلگرد ساخته می شود و پایه حصار به آن بولت ها پیچ می گردد.

در موارد حساس علاوه بر توری یا مش ، سیم خاردار نیز بر روی پایه حصار قرار می دهند. در این نوع حصار کشی اصولا یا از پایه حصار دوسر خم استفاده میکنند یا به پایه حصار یک سرخم یک آیتم که می تواند قوطی ، نبشی و یا لوله باشد جوش داده و سیم خاردار را بر روی آن نصب می نمایند.

انواع تیر حصار

تیر حصار در نگاه اول از نظر متریال مورد استفاده در ساخت آن می تواند طبقه بندی گردد:

• تیر حصار چوبی
• تیر حصار یا پایه فنس آهنی
• پایه فنس یا تیر حصار فولادی گالوانیزه
• تیر حصار بتنی

اما تیرحصار مورد بررسی در این دانشنامه تیرحصار از جنس فولاد می باشد. تیرحصار رایج در بازار آهن آلات امروز به دو صورت عرضه می گردد. این دو صورت عبارتست از تیرحصار آهنی و پایه فنس گالوانیزه. هر دو مورد می توانند از محصولات فولادی متنوعی تولید گردند. مهم ترین محصول فولادی به کار رفته در ساخت تیرحصار یا پایه فنس لوله می باشد. بنابراین لوله سیاه و لوله گالوانیزه عمده ترین متریال به کار رفته در تیرحصار می باشد.

اما تیر حصار فولادی از نقطه نظر شکل نیز به سه دسته طبقه بندی می گردد:

1.  تیرحصار ساده. این نوع تیر حصار از یک لوله در یک راستا تشکیل شده است. معمولا در بالای این تیرحصار ها یک درپوش فلزی Cap به صورت جوشی نصب می گردد. کلیه متعلقات این نوع پایه فنس مطابقه با سایز تیر حصار انتخاب میگردد. همچنین اگر تیرحصار ها به صورت گالوانیزه طراحی شود متعلقات آن نیز به همین نحو خواهد بود. در مواردی این نوع تیرحصار را با متعلقاتی نظیر نبشی لقمه مجهز می نمایند. نصب آسانتر فنس، سیم خاردار یا توری از طریق این نبشی تسهیل می گردد. 
2. تیر حصار یک سر خم . این نوع تیر حصار از ضریب امنیتی بالاتری نسبت به تیر حصار ساده برخوردار می باشد. برای نصب سیم خاردار از قسمت خم شده ی آن استفاده می گردد. اگر در مواردی سیم خاردار از انواع سنگین استفاده شود علاوه بر قسمت خم شده ی تیر حصار با استفاده از جوشکاری یک بخش اضافه تر به تیر حصار نصب می گردد.
3.  تیر حصار دو سر خم. بالاترین ضریب امنیتی در تیرحصار ها، تیرحصار دو سر خم می باشد. این تیر حصار قابلیت بارگذاری بالایی داشته و بدون نیاز به جوشکاری مجدد می تواند جهت نصب سیم خاردارهای حلقوی تبری که وزن بالایی دارند مورد استفاده قرار گیرد.

نحوه تولید تیر حصار

برای بررسی نحوه تولید تیرحصار یا پایه فنس ابتدا می بایست کلیه محصولات فولادی که می تواند در تولید این محصول به کار گرفته شود را بررسی نماییم.

• نبشی و نادودانی . در مواردیکه حصار یا فنس مورد نیاز ارتفاع زیادی نداشته و ناحیه ای که قرار است محصور شود متراژ بالایی ندارد می توان از این مقاطع به عنوان تیر حصار استفاده نمود. گاهی از این دو محصول فولادی فقط در قسمت های بالایی، میانی و یا پایینی حصار استفاده می شود.
• قوطی پروفیل ساختمانی. مقاطع بسته فولادی از دو لحاظ می توانند در نصب فنس برای پیرامون یک محیط مورد نظر قرار گیرد. اول اینکه استحکام این مقاطع بسیار بالا بوده و می تواند انواع فنس، سیم خاردار و دیگر متریالی که در محصور کردن یک منطقه به کار می رود را تحمل نماید. دومین خصوصیت پروفیل ساختمانی امکان اتصال آسان دیگر متعلقات نصب فنس بر آن می باشد. نصب متعلقات چه به صورت اتصال جوشی، چه به صورت پیچ مهره بر روی پروفیل های ساختمانی مقدور می باشد. چراکه هم قابلیت جوش کاری این محصولات فولادی مطلوب می باشد و هم اینکه ضخامت آنها آنقدر بالا نیست که عملیات برشکاری، سوراخکاری و قرار دادن دیگر متعلقات را با مشکل مواجه نماید.
• لوله گالوانیزه . استفاده از لوله گالوانیزه برای تیر حصار بسیار رایج می باشد. برای این نوع تیر حصار انواع متعلقات از قبیل بست، پیچ و مهره نیز به صورت گالوانیزه مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از تیر حصار تولید شده از لوله گالوانیزه به دو دلیل صرفه بالایی دارد. اول اینکه گالوانیزه بودن تیر حصار باعث می گردد مقاومت به خوردگی بالا باشد و دیگر نیازی به رنگ آمیزی تیر حصار به طور جداگانه پس از نصب نمی باشد. دوم اینکه عمر تیرحصار گالوانیزه از تیرحصار تولید شده از لوله سیاه بیشتر می باشد لذا هزینه های بعدی را به طور محسوسی کاهش می دهد.
• لوله سیاه. در بعضی از موارد برای نصب فنس یا دیگر محصور کننده ها از لوله سیاه به عنوان تیر حصار استفاده می گردد. در چنین حالتی می بایست پس از پایان عملیات نصب فنس و حصارکشی، کلیه محصولات فولادی رنگ آمیزی گردد تا در آینده در معرض زنگ زدگی قرار نگیرد و به تبع آن عمر حصار کار شده بالا برود.
• بست فلزی. برای نگه داشتن توری حصاری، سیم خاردار، توری های مرغی و یا شبکه های فلزی به تیر حصار می بایست از بست فلزی استفاده نمود.
• پیچ و مهره. برای اتصالات مورد نیاز در عملیات نصب حصار نیاز به پیچ و مهره فولادی می باشد.
• توری حصاری. توری حصاری از جنس فولاد گالوانیزه تولید می گردد و عمده ی عملیات فنس کشی با استفاده از این توری ها صورت می گیرد. قیمت توری حصاری نیز در یک پروژه که نیاز به فنس دارد عامل مهمی برای برآورد هزینه های نهایی پروژه می باشد.
• سیم خاردار: در پروژه هایی که ضریب امنیتی فنس کشی می بایست بالا در نظر گرفته شود، به عنوان مثال مناطق نظامی، پتروشیمی های کوچک، انبارهای داخلی در یک پتروشیمی یا پالایشگاه بزرگ و از این قبیل مناطق، علاوه بر نصب تیرحصار و نصب توری حصاری و فنس در بخش بالایی تیر حصار سیم خاردار نصب می گردد تا به این ترتیب ضریب امنیتی حصار به بالاترین حد خود نزدیک گردد.
  • در پوش فلزی Cap . این محصول فولادی به صورت جوشی برای مسدود کردن تیر حصار و جلوگیری از ورود آلودگی ها و مواد مضر داخل تیر حصار، نصب میگردد.

چهار نکته مذکور به این دلیل مهم است که انتخاب هر کدام از این موارد در انتخاب تیر حصار تاثیر گذار می باشد. انتخاب تیرحصار با قیمت مناسب، نصب متعلقات تیرحصار و عملیات فنس کشی همگی با هر کدام از نکات گفته شده می تواند تغییر نماید.

در مواردی کلیه متعلقات تیر حصار بر روی آنها نصب شده و سپس به محل نصب ارسال می گردد